Chu kỳ kinh tế thường sẽ có 3 giai đoạn chính: Phục hồi, hưng thịnh và suy thoái. Năm 2022, thế giới trải qua đại dịch Covid-19, chiến tranh Nga – Ukraine,… Nền kinh tế đang dần phục hồi lại nhưng đã có những dấu hiệu đầu tiên của suy thoái kinh tế toàn cầu. Vậy suy thoái kinh tế là gì? Kinh tế suy thoái nên làm gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau với Infina nhé!
Kinh tế suy thoái là gì?
Còn được gọi là recession/economic downturn. Được định nghĩa là sự suy giảm tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong thời gian liên tiếp từ hai quý trở lên trong năm. Một cách định nghĩa khác theo NBER của Hoa Kỳ là ”sự tụt giảm hoạt động kinh tế trên cả nước, kéo dài nhiều tháng”.
Tuy nhiên, có thể hiểu rằng suy thoái kinh tế quốc gia hay toàn cầu chính là sự sụt giảm các chỉ số của toàn bộ các hoạt động kinh tế. Các chỉ số đó bao gồm: Việc làm, đầu tư, lợi nhuận, giá cả (giảm phát hoặc lạm phát).
Chu kỳ suy thoái kinh tế
Câu chuyện suy thoái kinh tế 2008
Ngày 15/9/2008, cả nước Mỹ đã lâm vào khủng hoảng khi chào ngày mới bằng sự kiện chấn động. Lehman Brothers – ngân hàng có tuổi đời 158 năm. Một trong những định chế tài cho vay lớn nhất Hoa Kỳ tuyên bố phá sản. Tuy nhiên, đây chỉ là quân cờ đầu tiên trong chuỗi domino sụp đổ. Trong vòng một tháng, 5 ngân hàng cho vay lớn nhất nước Mỹ lên tiếng kêu gọi sự giúp đỡ của chính phủ Hoa Kỳ.
Sự phá sản của các ngân hàng lâu đời tại nước mỹ mở đầu cho các cuộc bán tháo chứng khoán trên toàn thế giới. Tại sàn giao dịch chứng khoán London, bắt đầu phiên giao dịch ngày 15/9, chỉ số FTSE giảm 56,5 điểm cơ bản. Ngày 16/9, thị trường chứng khoán tại Hong Kong mở cửa với mức sụt giảm 5,4%. Thị trường Thượng Hải cũng giảm 4,5%.
Suy thoái kinh tế ảnh hưởng như thế nào? Kết quả là 10.000 tỷ USD bị cuốn trôi, 30 triệu người mất việc, 50 triệu người quay lại chuẩn dưới nghèo. Sự đình trệ của dòng chảy vốn, “bong bóng” bất động sản vỡ khiến kinh tế thế giới bị tổn thương nghiêm trọng chính là hậu quả của khủng hoảng kinh tế năm 2008.
Dấu hiệu nhận biết suy thoái
Sau khi trải qua cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu 2008, các nhà nghiên cứu kinh tế, nhà đầu tư đã có nhiều kinh nghiệm và chiến lược đầu tư trong những thời kỳ khủng hoảng. Có thể nhận biết tình hình kinh tế của một quốc gia dựa vào 5 dấu hiệu dưới đây:
Sự thay đổi của lãi suất trái phiếu: Dựa vào đường cong lãi suất trái phiếu, lãi suất dài hạn sẽ cao hơn lãi suất ngắn hạn. Nếu lãi suất ngắn hạn được huy động cao hơn dài hạn, điều này chứng tỏ nền kinh tế đang tăng trưởng âm.
Thắt chặt tín dụng: Đây là dấu hiệu nhận biết nhanh nhất. Nếu ngân hàng siết chặt tín dụng có nghĩa là ROM đang cạn kiệt. Nguồn vốn xoay vòng khó, kinh tế đang trì trệ, vật giá leo thang, lạm phát đang tăng.
Nợ xấu: Nợ xấu bắt nguồn từ tình trạng lạm phát tăng, thiếu việc làm. Khả năng chi trả vốn vay ở mức thấp nhất. Không chỉ cá nhân đi vay, cả Chính phủ nếu thiếu ngân sách chi cho quốc gia cũng phải đi vay các nước khác.
Thị trường lao động: Tình trạng sa thải nhân viên và mất việc làm kéo dài. Khi mà các doanh nghiệp thu hẹp hoạt động kinh doanh, cắt giảm nhân sự.
Tâm lý kinh doanh: Dịch bệnh, chiến tranh, giá cả nguyên vật liệu thô tăng cao. Các doanh nghiệp kinh doanh không có lợi nhuận. Doanh nghiệp không có niềm tin vào nền kinh tế, dẫn đến tạm dừng sản xuất, kinh doanh.
Học thuyết Keynes và suy thoái kinh tế
Học thuyết keynes
Những tháng cuối năm 2022 và đầu năm 2023. Ngân hàng thế giới (WB) vừa mạnh tay cắt giảm triển vọng tăng trưởng kinh tế toàn cầu xuống mức thấp. Ngấp nghé bờ vực suy thoái đối với nhiều quốc gia. Động thái này của WB diễn ra trong bối cảnh các ngân hàng trung ương tiếp tục nâng lãi suất. Xung đột Nga-Ukraine chưa kết thúc, và các đầu tàu của kinh tế thế giới đồng loạt suy yếu. Điều này bùng lên giả thiết về sự suy thoái về nền kinh tế của học thuyết Keynes.
John Maynard Keynes (1883-1946) – tác giả sách “Lý thuyết tổng quát (Lý thuyết tổng quát về việc làm, lãi suất và tiền tệ)”. Học thuyết khẳng định lượng cung hàng hoá do lượng cầu quyết định. Do đó, vào thời kỳ suy thoái kinh tế, nếu tăng lượng cầu đầu tư công cộng (tăng chi tiêu công cộng). Thì sản xuất và việc làm sẽ tăng theo, nhờ đó giúp cho nền kinh tế ra khỏi thời kỳ suy thoái.
Nguyên nhân suy thoái kinh tế
Mặc dù có nhiều sự tranh cãi về nguyên nhân gây ra sự suy thoái, trường phái Keynes và phái kinh tế vĩ mô thực luôn đối lập nhau về nguyên nhân gây ra suy thoái và khủng hoảng. Tuy nhiên, tất cả đều đưa ra một vài nguyên nhân chung như sau:
Yếu tố bên ngoài (ngoại sinh): Giá dầu/ nguyên vật liệu thô, thời tiết, dịch bệnh, chiến tranh.
Yếu tố bên trong (nội sinh): Chính sách của chính phủ, cơ chế tự nhiên của thị trường tại mỗi quốc gia.
Kinh tế suy thoái nên đầu tư gì?
Cả ba đầu tàu tăng trưởng chính của thế giới là Mỹ, Eurozone và Trung Quốc, đều đang trải qua một thời kỳ suy yếu nghiêm trọng. Bên cạnh đó, ảnh hưởng chiến tranh Nga – Ukraine khiến cho kinh tế Nga suy thoái.
Suy thoái kinh tế việt nam được hiện rõ khi mà tín dụng siết chặt. Hàng loạt doanh nghiệp, cơ sở sản xuất sa thải nhân viên, bất động sản tạm ngừng giao dịch. Điểm chứng khoán đang giảm mạnh, lãi suất huy động tại các ngân hàng đang tăng. Vậy, nên làm gì khi kinh tế suy thoái?
Đầu tư vàng, kim loại quý hiếm: Từ lâu, vàng đã được dùng để định giá tiền tệ. Chính vì thế, giá vàng và kim loại quý hiếm luôn tăng trưởng.
Bất động sản: Giá trị của bất động sản sẽ thấp khi thị trường rơi vào suy thoái. Do đó, các nhà đầu tư sẽ hưởng lợi vào lúc nền kinh tế phục hồi và tăng trưởng.
Chứng khoán: Một kênh đầu tư hấp dẫn cho các nhà đầu tư, lúc này thị trường chứng khoán sẽ có giá giảm nhiều tại các phiên giao dịch. Việc mua vào số lượng lớn cổ phiếu, và chờ đợi nền kinh tế phục hồi sẽ đem lại nhiều lợi ích cho nhà đầu tư.
App đầu tư chứng khoán dành cho người mới bắt đầu
Đầu tư cổ phiếu lô lẻ với giá cực thấp – trải nghiệm làm cổ đông các công ty lớn với số vốn nhỏ. Bạn có thể mở tài khoản chứng khoán trực tiếp tại app Infina sẽ được tặng ngẫu nhiên tiền thưởng lên đến 2 triệu đồng. Giao dịch chứng khoán lô chẵn và lô lẻ với số vốn cực thấp chỉ từ 10.000đ.
Trải nghiệm app Infina tặng ngay quà tặng lên đến 2 triệu đồng!
Kết luận
Không thể phủ nhận rằng kinh tế Mỹ suy thoái sẽ ảnh hưởng đến toàn cầu. Mặc dù FED đã phát ra tín hiệu dừng tăng lãi suất để kiểm soát sự suy thoái. Nhằm ngăn chặn sự sụt giảm của thị trường tiền tệ. Tuy nhiên, những dấu hiệu đầu tiên của sự suy thoái đã hiện rõ. Một lo sợ mơ hồ về hậu quả của suy thoái kinh tế toàn cầu ngày càng rõ rệt.
Bạn nghĩ như thế nào về tình trạng kinh thế thị trường của Việt Nam trong năm nay?